Rządowe Centrum Legislacji opublikowało projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami (numer z wykazu RCL: UD53). Przewiduje on zapowiadane kilka miesięcy temu przepisy w celu poprawy bezpieczeństwa na drogach, czyli przede wszystkim pierwszeństwo dla pieszego przed przejściem, obligatoryjną prędkość 50km/h w obszarze zabudowanym przez całą dobę oraz możliwość zatrzymania prawa jazdy na 3 miesiące o 50km/h za przekroczenie prędkości także poza obszarem zabudowanym. Ustawa miałaby wejść w życie 1 lipca 2020.
UWAGA! Niniejszy tekst powstał na etapie prac prawodawczych i opisuje stan według dostępnego projektu i informacji z daty publikacji artykułu. Ostateczna wersja przepisów może jednak różnić się. Zawsze po wejściu w życie ostatecznej wersji przepisów, jeżeli zaszły istotne zmiany, staramy się jeszcze raz opisać temat. Zachęcamy do skorzystania z wyszukiwarki na głównej stronie.
Większa ochrona pieszych
Najbardziej donośne jest wprowadzenie “pierwszeństwa pieszych” także przed przejściem. W projekcie nie przewidziano w związku z tym żadnych dodatkowych obowiązków dla pieszych, za to kierowca ma po prostu zwolnić – by nie narazić na niebezpieczeństwo pieszych na przejściu bądź wkraczających na nie, czy oczekujących na przejście.Kierowca będzie musiał także obserwować okolice przejścia dla pieszych, by ustąpić pieszym nie tylko wkraczającym na przejście, ale też oczekującemu na to i będącemu w fazie „wkraczania”. Ma nie być „wyrażania zamiaru” przejścia przez pasy.
Nowe brzmienie art. 26 ust. 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym zobowiązuje kierującego pojazdem, który zbliża się do przejścia dla pieszych (poza zachowaniem szczególnej ostrożności i ustąpieniem pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych – wymaganych dotychczas), do zmniejszenia prędkości tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się w tym miejscu lub na nie wchodzącego,
a także do ustąpienia pierwszeństwa pieszemu wchodzącemu na to przejście (tj. również do zatrzymania pojazdu włącznie – zgodnie z definicją ustąpienia pierwszeństwa).
Tak ma brzmieć art. 26 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym:
„1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się w tym miejscu lub na nie wchodzącego, i ustąpić pierwszeństwa pieszemu wchodzącemu na to przejście albo znajdującemu się na tym przejściu.”
W uzasadnieniu projektu wskazano, że projektowana regulacja wymusi na kierującym pojazdem obowiązek dokładnej obserwacji nie tylko przejścia dla pieszych ale i jego okolicy. Kierujący pojazdem będzie zobowiązany do stworzenia możliwości bezpiecznego przejścia przez jezdnię, nie tylko dla pieszych znajdujących się na przejściu dla pieszych, ale również dla tych pieszych, którzy wchodzą na przejście dla pieszych w tym oczekują na możliwość wejścia na to przejście (tzn. oczekują na ustąpienie pierwszeństwa przez nadjeżdżających kierujących pojazdami.
Warto zauważyć, że nowelizacja bardzo jasno doprecyzowuje, że „rozszerza dotychczasowy obowiązek zachowania przez pieszego szczególnej ostrożności podczas przechodzenia przez jezdnię lub torowisko również na pieszego wchodzącego na jezdnię lub torowisko”.
50 km/h w zabudowanym przez całą dobę
Poza przedstawionymi wyżej zmianami przepisów, projekt ustawy – dla osiągnięcia zdecydowanej poprawy bezpieczeństwa pieszych w tym na przejściach dla pieszych poprzez obniżenie prędkości pojazdów w godzinach nocnych na obszarze zabudowanym – przewiduje również zmianę brzmienia art. 20 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym oraz uchylenie ust. 1a w tym artykule. Zgodnie z nowym brzmieniem ust. 1 prędkość dopuszczalna pojazdu albo zespołu pojazdów na obszarze zabudowanym ma wynosić 50 km/h bez względu na porę doby, zamiast obecnych 60 km/h w godzinach 23:00-5:00 oraz 50 km/h w pozostałych godzinach.
Art. 20 ust. 1 PRD ma otrzymać brzmienie:
„Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów na obszarze zabudowanym wynosi 50 km/h, z zastrzeżeniem ust. 2.”,
Zatrzymanie prawa jazdy przy przekroczeniu dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h także poza obszarem zabudowanym
Projekt ustawy przewiduje również zmianę brzmienia art. 135 ust. 1 pkt 1a lit. a ustawy – Prawo o ruchu drogowym w zakresie zasad zatrzymywania prawa jazdy za przekroczenie prędkości. Zmiana ta umożliwia zatrzymywanie prawa jazdy również w przypadku przekroczenia dopuszczalnej prędkości określonej ustawą lub znakiem drogowym także poza obszarem zabudowanym. Przewidziana jest też odpowiednia zmiana art. 102 w ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2019 r. poz. 341, 622, 1287 i 2020).
Art. 135 w ust. 1 w pkt 1a lit. a PRD otrzyma brzmienie:
„a) kierowaniu pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h,”.
Art. 102 w ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami otrzyma brzmienie:
„4) kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h;”.
Nowelizacja miałaby wejść w życie 1 lipca 2020.
Z projektem można się zapoznać w tym miejscu.
