Na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawił się trzystronicowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych (numer z wykazu: UD564). Rządowy projekt reguluje zasady korzystania z urządzeń transportu osobistego (UTO), do których zaliczają się elektryczne hulajnogi, elektryczne deskorolki, elektryczne urządzenia samopoziomujące i inne urządzenia o podobnej konstrukcji, które są wyposażone w napęd elektryczny i przeznaczone do transportu osób.
W obecnym stanie prawnym nie istnieją żadne regulacje dotyczące tych niezwykle popularnych ostatnio urządzeń. Ich użytkownicy nie mogą być do końca traktowani jako piesi, co rodzi wiele wątpliwości co do statusu takich osób, ich uprawnień i obowiązków. W uzasadnieniu projektu podkreślono, że potrzeba uporządkowania ruchu urządzeń transportu osobistego na drogach publicznych wynika m.in. z oczekiwań społecznych oraz potrzeby zapewnienia bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu drogowego.
Projekt wprowadza do ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym definicję UTO (art. 2 pkt 47b), która określa jego maksymalne wymiary, masę, maksymalną prędkość jazdy oraz źródło napędu, wskazując, że jest to urządzenie konstrukcyjnie przeznaczone do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym urządzeniu, o szerokości nieprzekraczającej w ruchu 0,9 m, długości nieprzekraczającej 1,25 m, masie własnej nieprzekraczającej 20 kg, wyposażone w napęd elektryczny, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 25 km/h.
Projektowana regulacja włącza także UTO do definicji roweru, dlatego też użytkownicy takich urządzeń będą mogli korzystać z infrastruktury przeznaczonej dla rowerów (drogi dla rowerów i pasa ruchu dla rowerów), co oznacza także, że np. znak zakazu B-9 „zakaz wjazdu rowerów” będzie oznaczał również zakaz wjazdu dla urządzeń transportu osobistego. Projekt zakłada, że kierujący tego typu urządzeniami będą obowiązani do posiadania odpowiednich uprawnień, tak jak w przypadku rowerów (m.in. karty rowerowej). Z racji minimalnej granicy wieku dla możliwości uzyskania karty rowerowej (10 lat), z UTO nie będą mogły korzystać osoby poniżej tego wieku.
Nowelizacja w art. 16 Prawa o ruchu drogowym dodaje ust. 8, umożliwiający kierującemu urządzeniem transportu osobistego, w przypadku braku drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, poruszanie się jezdnią drogi, na której prędkość dopuszczalna pojazdów jest nie większa niż 30 km/h. Zgodnie z nowym art. 33 ust. 5a – korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych przez kierującego UTO będzie dozwolone jedynie wyjątkowo, gdy szerokość chodnika wzdłuż drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 30 km/h, wynosi co najmniej 2 m i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów. Osoby kierujące UTO będzie także obowiązywać art. 33 ust. 6 Prawa o ruchu drogowym, stanowiący, że kierujący rowerem, korzystając z chodnika lub drogi dla pieszych obowiązany jest jechać powoli, zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym. Nowy ust. 8 w art. 33, wyłącza stosowanie niektórych przepisów dotyczących zasad ruchu rowerów (art. 33 ust. 2, 3a, 5 pkt 1 i 2 ust. 7).
Zmiany w art. 45 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym, zawierającym katalog zakazów adresowanych do uczestników ruchu drogowego, zakładają dodanie pkt 11-15, które mają na celu podniesienie poziomu bezpieczeństwa oraz porządku na drodze. Zabraniają one pozostawiania rowerów (przez co także UTO) na drodze, przystanku lub w innym miejscu przeznaczonym do ruchu rowerów, jeżeli utrudnia to ruch lub zagraża bezpieczeństwu, ciągnięcia UTO innego pojazdu, używania na drodze publicznej urządzenia wyposażonego w napęd elektryczny innego niż UTO, korzystania z chodnika lub drogi dla rowerów poza przypadkami z art. 33 ust. 5a, a także kierowania UTO osobie poniżej 10 roku życia (w tym również pod opieką osoby dorosłej).
Co istotne, osoby poruszające się hulajnogami napędzanymi siłą mięśni nadal będą traktowane jak piesi.
Projektowana regulacja zakłada także zmianę ustawy z dnia 11 stycznia 2018
o elektromobilności i paliwach alternatywnych, w której wprowadza pojęcie lekkiego pojazdu elektrycznego, który zdefiniowano jako rower z napędem elektrycznym oraz jako urządzenie transportu osobistego. Podmioty prowadzące sprzedaż lub świadczące usługi wypożyczenia tych urządzeń będą obowiązane do zapewnienia, aby sprzedawane lub wypożyczane urządzenia były zgodne z przepisami. W przypadku naruszenia tego obowiązku, będą podlegać sankcji w postaci kary pieniężnej w wysokości od 500 do 10 tys. złotych, wymierzanej przez wojewódzkiego inspektora Inspekcji Handlowej.
Zgodnie z art. 3 ustawy nowelizującej, właściciele urządzeń transportu osobistego będą mieli 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy (po 14 dniach od jej ogłoszenia) na dostosowanie urządzeń z napędem elektrycznym przeznaczonych do używania na drogach publicznych do wymagań określonych w art. 2 pkt 47b Prawa o ruchu drogowym.
Jak wskazują autorzy projektu, nowelizacja niewątpliwie przyczyni się do uporządkowania ruchu urządzeń transportu osobistego i zapewnienia wyższego poziomu bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego, ale może stać się hamulcem dla ciągle rozwijającego się rynku UTO.
