Zakup samochodu, szczególnie używanego, może wiązać się z ryzykiem ujawnienia wad fizycznych lub prawnych. W takich przypadkach konsumenci mają prawo skorzystać z ochrony przewidzianej w ustawie z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U.2014 poz. 827 z późn. zm.). Warto zwrócić uwagę, że w relacji przedsiębiorca – konsument do umów sprzedaży nie stosuje się przepisów księgi trzeciej tytułu XI działu II ustawy kodeks cywilny. Ma to duże znaczenie przy złożeniu przez konsumenta oświadczenia o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny, albowiem w pierwszej kolejności powinien skorzystać z procedury reklamacji.
Motoryzacja jest dla nas pasją.. a z zamiłowania do niej stworzyliśmy Kancelarię Prawa Motoryzacyjnego. Prowadzimy obsługę osób prawnych jak i fizycznych. Wiemy, że zakup auta, spowodowanie wypadku czy naprawa pojazdu może być źródłem wielu problemów. Wtedy okazuje się, że specjalizacja prawnika jest cenną bronią w jego rękach. W razie dodatkowych pytań zachęcamy do kontaktu z naszą kancelarią.
Rękojmia – odpowiedzialność sprzedawcy z mocy prawa
Rękojmia to ustawowa odpowiedzialność sprzedawcy za wady fizyczne lub prawne pojazdu. Oznacza to, że kupujący – konsument – może dochodzić swoich praw, nawet jeśli sprzedawca nie udzielił gwarancji na pojazd przy jego zakupie.
Czym jest wada fizyczna pojazdu?
Wada fizyczna to niezgodność pojazdu z umową. Na wstępie zaznaczam, że sprzedaż uszkodzonego/niesprawnego technicznie pojazdu może w pewnych sytuacjach powodować, że sprzedawca nie będzie ponosił odpowiedzialności z tytułu rękojmi. Ma to miejsce w sytuacji, w której sprzedawca informuje kupującego, że pojazd posiada np. uszkodzoną skrzynię biegów. W tej sytuacji, pojazd jest zgody z umową, a kupujący zostaje pozbawiony możliwości zgłoszenia roszczeń z tytułu rękojmi. Jednakże może okazać się, że uszkodzony jest układ zawieszenia, o czym kupujący nie był informowany, w związku z czym będzie mógł skorzystać z uprawnień z tytułu rękojmi. Dlatego zaleca się sprzedawcy dokładne zbadanie stanu technicznego pojazdu przed sprzedażą i poinformowanie kupującego o ewentualnych wadach.
Sprzedawca odpowiada także za wady prawne, np. gdy pojazd pochodzi z kradzieży lub jest własnością innej osoby.
Reklamacja z tytułu rękojmi – czy sprzedawca w każdym przypadku musi uznać oświadczenie o odstąpieniu od umowy albo oświadczenie o obniżeniu ceny?
W praktyce dość często zdarza się, że sprzedawcy w pierwszej kolejności otrzymują pismo ze złożonym oświadczeniem o odstąpieniu od umowy albo oświadczeniem o obniżeniu ceny. Konsument w relacji z przedsiębiorcą, w pierwszej kolejności powinien żądać naprawy lub wymiany pojazdu, a następnie jest uprawniony do złożenia powyższych oświadczeń.
Zgodnie z art. 43e ust. 1 ustawy o prawach konsumenta, konsument może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy tylko we wskazanych enumeratywnie przypadkach:
- przedsiębiorca odmówił doprowadzenia pojazdu do zgodności z umową, tj. naprawy lub wymiany;
- przedsiębiorca nie doprowadził pojazdu do zgodności z umową, tj. nie dokonał naprawy lub wymiany w rozsądnym czasie czy też nie odebrał pojazdu;
- wady występują nadal, mimo podjęcia próby naprawy pojazdu lub jego wymiany;
- brak zgodności towaru z umową jest na tyle istotny, że uzasadnia obniżenie ceny albo odstąpienie od umowy bez uprzedniego skorzystania z uprawnienia do żądania naprawy lub wymiany pojazdu;
- z oświadczenia sprzedawcy lub z okoliczności wyraźnie wynika, że nie doprowadzi on towaru do zgodności z umową w rozsądnym czasie lub bez nadmiernych niedogodności dla konsumenta.
W pierwszej kolejności konsument powinien zgłosić roszczenie o naprawę lub wymianę pojazdu oraz umożliwić sprzedawcy dokonanie naprawy lub wymiany. W sytuacji gdy konsument nie udostępni sprzedawcy pojazdu do naprawy, uniemożliwia w ten sposób realizację uprawnień i praw przedsiębiorcy. Sprzedawca powinien podjąć realne próby odbioru pojazdu, np. zaproponować kilkukrotnie termin odbioru, żądać dodatkowych informacji odnośnie wad. W przypadku gdy konsument odmawia oddania pojazdu do naprawy, sprzedawca może podnosić, że nie jest możliwe złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny. Sprzedawca musi ocenić czy niezgodność pojazdu z umową jest na tyle istotna, że uzasadnia obniżenie ceny albo odstąpienie od umowy bez wcześniejszego żądania naprawy lub wymiany pojazdu. Możemy w tej sytuacji mówić, np. o uszkodzeniu elementów konstrukcyjnych pojazdu na skutek wcześniejszych napraw.
Podsumowanie
Sprzedaż pojazdu konsumentowi wiąże się z określonymi obowiązkami wynikającymi z rękojmi. Kluczowa dla sprzedawcy jest znajomość procedury reklamacyjnej oraz szybka i profesjonalna reakcja na zgłoszone wady. Sprzedawca posiada uprawnienie do naprawy lub wymiany pojazdu, zaś przedwczesne złożenia oświadczenia o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy złożone przez konsumenta może zostać uznane przez sprzedawcę za bezskuteczne.
Autor:
Mateusz Tomczak
Adwokat wpisany na listę Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie. Reprezentuje, broni oraz doradza w sprawach z zakresu prawa motoryzacyjnego na etapie przedsądowym oraz sądowym. Do szczególnych zainteresowań należą sprawy związane z wadami pojazdu – dochodzenie roszczeń z tytułu rękojmi i gwarancji zarówno ze strony sprzedawcy jak i kupującego. Prowadzi sprawy związane z przestępczością samochodową oraz wypadkami drogowymi, które są powiązane ze sporami z podmiotami rynku finansowego. Świadczy pomoc w języku angielskim oraz hiszpańskim.
