Przez cały grudzień toczyły się prace nad zmianą rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 11 grudnia 2017 w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów oraz wymagań dla tablic rejestracyjnych. Zmiany następują oczywiście w związku z wchodzącymi od 1 stycznia 2020 sankcjami za brak pierwszej rejestracji pojazdu używanego sprowadzonego z UE oraz za brak zawiadomienia starosty o zbyciu/nabyciu pojazdu. Najważniejszymi efektami tej nowelizacji są nowy wzór formularza wniosku o rejestrację pojazdu, ale też i nowe obowiązki dla sprzedawców samochodów.

W tym miejscu wyrażaliśmy nadzieję, czy opublikowana na początku grudnia wersja rozporządzenia jest ostateczna. Okazała się być nieostateczna i nastąpiły jeszcze pewne zmiany wskutek działań Komisji Prawniczej w Rządowym Centrum Legislacji. Zbieramy więc to wszystko w jednym miejscu i piszemy jak będzie.

Nowy formularz wniosku o rejestrację, rejestrację czasową i wyrejestrowanie pojazdu

Jedną z podstawowych nowości jest nowy formularz wniosku o rejestrację, czasową rejestrację oraz wyrejestrowanie pojazdu. Z treścią rozporządzenia oraz formularzem można zapoznać się w tym miejscu.

W pewnym momencie wątpliwości wzbudziło zawarte w formularzu sformułowanie „Wnoszę o rejestrację – czasową rejestrację w celu ………………………………………………………– wyrejestrowanie i zawiadamiam o nabyciu/zbyciu4) następującego pojazdu”, ponieważ instytucja zawiadomienia o nabyciu/zbyciu pojazdu (art. 78 ust. 2 PRD) to co innego niż instytucja zarejestrowania pojazdu (art. 72), rejestracji czasowej (art. 73) i wyrejestrowania pojazdu (art. 79 PRD), w związku z tym zawiadomienie nie mogłoby znajdować się na jednym formularzu z tamtymi czynnościami i być połączone spójnikiem „i”. W pewnych przypadkach właściciel pojazdu może nie być zainteresowany jego przerejestrowaniem, a chce jedynie – zgodnie z ciążącym na nim prawnie obowiązkiem – dokonać zawiadomienia o nabyciu/zbyciu pojazdu. Tak jest w przypadku wielu transakcji gdzie samochód jest „tylko” towarem handlowym i nie ma potrzeby rejestracji auta na sprzedawcę.

Wobec powyższych zarzutów w piśmie z dnia 19 grudnia 2019 stanowisko zajęło Ministerstwo Infrastruktury. Z pismem można się zapoznać w tym miejscu. Ministerstwo wskazało, że formularz nie stanowi obligatoryjnego wzoru zawiadomienia o nabyciu lub zbyciu pojazdu w trybie art. 78 ust. 2 PRD i jest wzorem wniosku o dokonanie rejestracji / rejestracji czasowej / wyrejestrowania. Ministerstwo wskazało przy tym, że stosując ten formularz do rejestracji / rejestracji czasowej / wyrejestrowania pojazdu, można jednocześnie dokonać zawiadomienia o nabyciu lub zbyciu pojazdu, co ma być dla wygody obywateli. Co jednak ważne, Ministerstwo wprost wskazało że można dokonać zawiadomienia w trybie art. 78 ust. 2 PRD oddzielnie bez stosowania formularza. Oznacza to, że:

• można dokonać zawiadomienia w „zwykłym” piśmie skierowanym do starosty
• można w tym piśmie dokonać zawiadomienia dotyczącego więcej niż jednego pojazdu.

Nowe obowiązki sprzedawców aut związane z dokumentowaniem daty sprowadzenia pojazdu

Jak pamiętamy, karany ma być teraz brak realizacji obowiązku o którym mowa w wart. 71 ust. 7 Prawa o ruchu drogowym. Zgodnie z nowym rozporządzeniem przypadku sprzedaży auta w ciągu 30 dni od jego sprowadzenia z terenu UE (a konkretniej – przed pierwszą rejestracją), sprzedawca zobowiązany jest umieścić na dowodzie sprzedaży adnotację o dacie sprowadzenia auta. Dopuszczalne jest także przekazanie nabywcy oddzielnego oświadczenia (w oddzielnym dokumencie) w tym zakresie. Traktuje o tym nowa treść §6 ust. 6 i ust. 7 rozporządzenia z dnia 11 grudnia 2017 w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów oraz wymagań dla tablic rejestracyjnych:

6. W przypadku pojazdu niebędącego pojazdem nowym, sprowadzonego z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej właściciel pojazdu,  który sprowadził ten pojazd z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej i dokonuje jego zbycia po sprowadzeniu przed pierwszą rejestracją pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

1) w dowodzie własności wystawionym dla nabywcy dokonuje adnotacji potwierdzającej datę sprowadzenia pojazdu z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej albo

2) dołącza do dowodu własności wystawionego dla nabywcy oświadczenie o dacie sprowadzenia pojazdu z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

7. W przypadku pojazdu sprowadzonego z zagranicy, gdy przed pierwszą rejestracją pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej było dokonane przeniesienie własności pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po jego sprowadzeniu z zagranicy, dowodem własności do pierwszej rejestracji pojazdu są wszystkie dokumenty potwierdzające fakt przeniesienia własności pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po jego sprowadzeniu z zagranicy. Przepisy ust. 3–6 stosuje się odpowiednio.”.

Jednocześnie, nowy wzór wniosku o rejestrację, czasową rejestrację albo wyrejestrowanie pojazdu zawiera nową rubrykę (nr 7) w której wskazuje się datę sprowadzenia pojazdu. Zgodnie z pouczeniem, rubrykę wypełniać się będzie tylko w przypadku pojazdu niebędącego pojazdem nowym, sprowadzonego z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej rejestrowanego po raz pierwszy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a więc pojazdu którego dotyczy obowiązek z art. 71 ust. 1 PRD.

I tym tematem przechodzimy płynnie do ostatniej nowości czyli…

Definicja “daty sprowadzenia pojazdu”

Tą kwestię analizowaliśmy w tym miejscu. Okazało się, że zupełnie niepotrzebnie, ponieważ w zdefiniowaniu tego pojęcia wyręczył nas prawodawca, wprowadzając do rozporządzenia definicję legalną (§1 ust. 2 pkt 3a). Brzmi ona:

3a) data sprowadzenia pojazdu z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej – podany przez właściciela pojazdu dzień sprowadzenia z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej pojazdu, do oznaczonego miejsca przeznaczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w związku z nabyciem wewnątrzwspólnotowym pojazdu

Jest to definicja bardzo – można powiedzieć – luźna. Po pierwsze nie uznaje ona za moment sprowadzenia auta wcale daty przekroczenia granicy (czyli inaczej niż sami zakładaliśmy), ale moment jego sprowadzenia na “oznaczone miejsce” na terytorium RP. Oznacza to, że auto będzie mogło krążyć po Polsce, zanim dotrze na “oznaczone miejsce”, co będzie chyba powodować możliwość wydłużania terminu na rejestrację. Po drugie, z literalnego brzmienia tego przepisu wynika, że to właściciel sam ma określić datę sprowadzenia pojazdu.

Czy będzie to definicja pozwalająca na skuteczną realizację nowego art. 140mb Prawa o ruchu drogowym? Naszym zdaniem nie. Ale z tym będą już musieli zmierzyć starostowie.