Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 24 marca 2020 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii, w okresie od 25 marca do 11 kwietnia 2020 r. wprowadzono tzw. „zakaz przemieszczania się”. Następnie w tym zakresie rozporządzenie to zostało uchylone, a weszło w życie rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, które “zakaz przemieszczania się” utrzymało w nieco zmienionej formie. Jak regulacje wyglądają obecnie i jaki ma to wpływ na podróże prywatnym samochodem?
Uwaga! W dniu 20 kwietnia 2020 zakaz przemieszczania się wygasł. O nowych uregulowaniach piszemy tutaj.
Zgodnie z §5 nowego rozporządzenia, w okresie od dnia 1 kwietnia 2020 do dnia 11 kwietnia 2020 zakazuje się na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej przemieszczania się osób przebywających na tym obszarze, z wyjątkiem przemieszczania się danej osoby w celu:
1) wykonywania czynności zawodowych lub zadań służbowych, lub pozarolniczej działalności gospodarczej, lub prowadzenia działalności rolniczej lub prac w gospodarstwie rolnym, oraz zakupu towarów i usług z tym związanych;
2) zaspokajania niezbędnych potrzeb związanych z bieżącymi sprawami życia codziennego, w tym uzyskania opieki zdrowotnej lub psychologicznej, tej osoby, osoby jej najbliższej w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 2019 r. poz. 1950 i 2128), a jeżeli osoba przemieszczająca się pozostaje we wspólnym pożyciu z inną osobą – także osoby najbliższej osobie pozostającej we wspólnym pożyciu, oraz zakupu towarów i usług z tym związanych;
3) wykonywania ochotniczo i bez wynagrodzenia świadczeń na rzecz przeciwdziałania skutkom COVID-19, w tym w ramach wolontariatu;
4) sprawowania lub uczestniczenia w sprawowaniu kultu religijnego, w tym czynności lub obrzędów religijnych;
5) wykonywania czynności związanych z realizacją zadań określonych w ustawie z dnia 13 października 1995 r. – Prawo łowieckie (Dz.U. z 2020 r. poz. 67 i 148) i ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz.U. z 2018 r. poz. 1967 oraz z 2020 r. poz. 148 i 285) oraz zakupu towarów i usług z nimi związanych.
Jest to więc generalny zakaz przemieszczania się, co oznacza, że przemieszczanie się jest dozwolone wyłącznie w celach określonych powyżej.
Od powyższych wyjątków ustanowiono dodatkowe szczególne ograniczenia i nowe rozporządzenie stanowi, że jeżeli dozwolone przemieszczanie odbywa się:
1) pieszo – jednocześnie mogą się poruszać osoby w odległości nie mniejszej niż 2 m od siebie, chyba że zachowanie tej odległości nie jest możliwe ze względu na opiekę nad dzieckiem do ukończenia 13. roku życia lub osobą z orzeczeniem o niepełnosprawności, lub osobą z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego, lub osobą, która ze względu na stan zdrowia nie może poruszać się samodzielnie;
2) środkami publicznego transportu zbiorowego w rozumieniu art. 1a ust. 4 pkt 3a ustawy z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2018 r. poz. 295) oraz pojazdami samochodowymi przeznaczonymi konstrukcyjnie do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą – danym środkiem lub pojazdem można przewozić, w tym samym czasie, nie więcej osób niż wynosi połowa miejsc siedzących.
Zakazano korzystania z rowerów miejskich, a przemieszczanie się osoby do ukończenia 18. roku życia możliwe jest wyłącznie pod opieką osoby sprawującej władzę rodzicielską, opiekuna prawnego albo innej osoby dorosłej. Dochodzi więc do dosyć dziwnej sytuacji w przypadku osób poniżej 18 lat, ponieważ generalnie mają one obowiązek poruszania się z opiekunem, a w przypadku gdy są w wieku 13-18 i poruszają się pieszo, to opiekun ten musi zachować od nich odstęp dwóch metrów.
Niedozwolone jest także korzystanie z publicznych terenów, takich jak: parki, zieleńce, promenady, bulwary, ogrody botaniczne, zoologiczne, jordanowskie i zabytkowe, a także plaże.
Jak powyższe zakazy odnoszą się do przemieszczania się prywatnym samochodem? Generalny zakaz przemieszczania dotyczy wszystkich środków transportu. Poruszanie się autem jest dozwolone, jeżeli następuje w jednym z prawnie dozwolonych celów, przy czym nie doznaje ono żadnych ograniczeń dotyczących maksymalnej liczby osób znajdujących się w pojeździe. Wyjątkiem jest opisana wyżej sytuacja, kiedy pojazd ma konstrukcyjnie więcej niż 9 miejsc łącznie z kierowcą. W takiej sytuacji liczba osób w pojeździe musi być mniejsza niż połowa miejsc. Nie ma przy tym znaczenia, czy jest to pojazd zbiorkomu czy prywatny – uregulowanie to dotyczy wszystkich.
Nie ma też ograniczenia w przemieszczaniu się autem w przestrzeni, czyli można się przemieszczać prywatnym samochodem między miastami, przy czym oczywiście musi to odbywać się w ramach któregoś z celów które wymieniliśmy na wstępie.
O tym czy w związku z koronawirusem oraz zakazem przemieszczania się dozwolona jest wymiana opon i mycie samochodu piszemy w tym miejscu.
Zakaz przemieszczania się obowiązuje jak na razie do 11 kwietnia, jednak należy spodziewać się dalszych ograniczeń. Za złamanie ograniczeń w przemieszczaniu się powiatowy inspektor sanitarny może nałożyć w drodze decyzji karę od 5 tys. do 30 tys. zł (art. 48a ust. 1 pkt 1 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi z dnia 5 grudnia 2008). Można też zostać ukaranym w trybie art. 54 Kodeksu wykroczeń.
