Od jakiegoś czasu dostrzec można w orzecznictwie sądów powszechnych w sprawach roszczeń serwisów naprawczych z umów Autocasco przeciwko Towarzystwom Ubezpieczeń wnikliwą analizę zapisów OWU AC. Być może spowodowane to zostało lawiną spraw przeciwko bankom o nieważne zapisy w umowach kredytowych. Skutek niewątpliwie powinien zyskać aprobatę serwisów blacharsko-lakierniczych.
Artykuł został przygotowany przez Kancelarię Adwokatów i Radców Prawnych Rok-Konopa i Wspólnicy.
Kancelarię tworzy głównie Zespół Adwokatów i Radców Prawnych dedykowanych obsłudze branży motoryzacyjnej. Cechujący kancelarię wysoki poziom specjalizacji w wąskiej dziedzinie prawa daje przewagę i miejsce w czołówce na rynku usług odszkodowawczych dla biznesu motoryzacyjnego.
Dlaczego?
Należy sobie powiedzieć wprost, że w realiach rynku napraw pojazdów przez wyspecjalizowane warsztaty naprawcze nie istnieje w praktyce pojęcie stawki średniej. Takie bowiem ujęcie stawki powoduje zniekształcenie realiów rynkowych, gdyż zupełnie pomija przesłankę standardu świadczonych usług naprawczych oraz wyposażenia warsztatu oraz wyszkolenia personelu. Dostrzegają to też sądy wskazując, że do mglistego sformułowania, jakim jest „średnia stawka stosowana przez warsztaty”, jest zapisem nieważnym, ewidentnie celowo sformułowanym przez ubezpieczyciela w niejasny sposób, w celu instrumentalnego wykorzystywania go w toku postępowań likwidacyjnych. Niewątpliwie omawiany zapis zmierza do określenia wysokości świadczenia pieniężnego zakładu ubezpieczeń. Odwołuje się jednak do stawki ustalonej przez zakład ubezpieczeń, bez wskazania jednoznacznych kryteriów doboru. W istocie rzeczy autor ogólnych warunków ubezpieczenia pozostawił zakładowi ubezpieczeń pełną dowolność w ustaleniu stawki wyznaczającej koszt naprawy pojazdu. Taka redakcja ogólnych warunków ubezpieczenia rażąco narusza interesy ubezpieczonego, formalnie umożliwiając zakładowi ubezpieczeń samodzielne kształtowanie rozmiaru obowiązku odszkodowawczego.
Mając na uwadze powyższe, sądy dochodzą do przekonania, że omawiane postanowienia OWU nie spełniają kryteriów przewidzianych w art. 15 ust. 3 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz.U. z 2022 r., poz. 2283, t. j.). Zgodnie z tym przepisem, umowa ubezpieczenia, ogólne warunki ubezpieczenia oraz inne wzorce umowy są formułowane jednoznacznie i w sposób zrozumiały. Wobec niejednoznacznego określenia kryteriów, przy których zastosowaniu zakład ubezpieczeń ustala wartość swojego obowiązku, niejednoznaczne sformułowanie należy interpretować na korzyść ubezpieczonego, zgodnie z art. 15 ust. 5 tej samej ustawy. Stosując art. 15 ust. 5 ustawy z dnia 11 września 2015 r., sąd decyduje się uwzględnić najbardziej korzystną dla ubezpieczonych interpretację. Rozmiar obowiązku odszkodowawczego powinna, w okolicznościach konkretnej sprawy, wyznaczać zatem stawka stosowana przez warsztat, któremu zlecono naprawę.
Analogicznie sądy oceniają pojawiające się w OWU AC pojęcie „cen usług stosowanych przez warsztaty porównywalnej kategorii do warsztatu wykonującego naprawę, działające na terenie miejsca naprawy pojazdu”. Termin ten również jest niejednoznaczny i budzi liczne wątpliwości interpretacyjne, a zatem nie może być interpretowany na niekorzyść serwisu naprawczego. W szczególności zaś nie może być interpretowany w ten sposób, że poszkodowany powinien dokonywać naprawy w warsztacie współpracującym z pozwanym ubezpieczycielem i udzielającym ewentualnych zniżek lub rabatów na usługi. Takie rozumienie – jak stwierdzają sądy – prowadziłoby do nieuprawnionego monopolu pewnych podmiotów oraz uzyskania przez nie nieuzasadnionej przewagi rynkowej, a także stałoby w sprzeczności z istotą odszkodowania.
Szczególną uwagę należy zwrócić na Ogólne Warunki Ubezpieczenia, które wymagają zgody ubezpieczyciela na przelew wierzytelności. W przypadku braku takiej zgody i wytoczenia powództwa, sąd może uznać, że nie doszło skutecznie do przejścia prawa z poszkodowanego na serwis naprawy i oddalić powództwo. W takim wypadku podczas wymiany korespondencji z ubezpieczycielem należy zwrócić się o wyrażenie takiej zgody.
Dlaczego o tym warto wspomnieć?
Bo przecież naprawa realizowana przez autoryzowany serwis obsługi przy zastosowaniu pełnej technologii producenta niczym nie różni się od naprawy z polisy sprawcy wypadku. Nie można zatem stosować innej stawki czy innych rozwiązań technologicznych podczas wykonywania takiej naprawy. Autoryzowane Serwisy udzielając gwarancji naprawy nie różnicują jej jakości względem polisy OC i AC. Ubezpieczyciele także nie powinni.
Materiał przygotowała:
Magdalena Rok-Konopa
Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych ROK-KONOPA & Wspólnicy
+48 509 026 901
Komplementariusz w Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych ROK-KONOPA & Wspólnicy sp.k. Adwokat posiadający specjalizację i wieloletnie doświadczenie w obsłudze podmiotów z branży motoryzacyjnej. Przez wiele lat reprezentujący interesy towarzystw ubezpieczeniowych w sporach odszkodowawczych. Autor projektu kompleksowej, techniczno – prawnej obsługi branży motoryzacyjnej na terenie całego kraju. Obecnie kontynuuje i realizuje kompleksową obsługę rynku motoryzacyjnego w postępowaniach sądowych oraz codziennych decyzjach biznesowych. Wyróżnia się indywidualnym podejściem do klienta oraz doskonałą znajomością jego potrzeb. Dodatkowo, autor wielu publikacji oraz informacji prasowych dotyczących aktualnej sytuacji na rynku odszkodowawczym m.in. w Gazeta Wyborcza, rp.pl, Gazeta Ubezpieczeniowa, money.pl, prawo.pl. Członek Zespołu Roboczego ds. Branży Motoryzacyjnej Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorstw, konsultant prawny Parlamentarnego Zespołu ds. Ubezpieczeń i Odszkodowań, interpelacji poselskich oraz pism branżowych kierowanych przez organizacje branżowe do instytucji nadzorczych rynku ubezpieczeniowego (KNF, UOKiK, NIK). Wiceprezes Polskiej Izby Doradców i Pośredników Odszkodowawczych. Aktywny uczestnik oraz prelegent konferencji oraz seminariów branżowych. Zaangażowana w działania legislacyjne i ustawodawcze dotyczące rynku motoryzacyjnego i prawa odszkodowań komunikacyjnych.
