28 listopada 2019 weszło w życie rozporządzenie w sprawie wsparcia dla osób fizycznych w ramach Funduszu Niskoemisyjnego Transportu. Teraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej powinien ogłosić „nabór” wniosków i pieniądze tytułem dopłat będą mogły być przekazywane do klientów. Nabór taki miał być ogłoszony już w minionym tygodniu ale do tego nie doszło. Okazało się że problemem jest ewentualna konieczność poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od przyznanego klientowi wsparcia. Powodowałoby to oczywiste zmniejszenie rzeczywistej kwoty dotacji. Powstał więc pewien pat, który rozwiązać ma złożona do Sejmu zmiana ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Czy możliwe jest zwolnienie na podstawie obecnie obowiązujących przepisów?

Zasada powszechności opodatkowania, zawarta w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Art. 21 ustawy z dnia z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1387) zawiera katalog zwolnień przedmiotowych, tj. przypadków, w których określone przychody lub dochody uzyskane przez podatnika są wolne od podatku dochodowego. Zgodnie z ust. 1 pkt 129, wolne od podatku dochodowego są dotacje, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, otrzymane z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego, z zastrzeżeniem ust. 36 (zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 129, nie ma zastosowania do tej części dotacji otrzymanej na prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, która została przeznaczona, na podstawie odrębnych przepisów, na wynagrodzenie osoby fizycznej prowadzącej tę działalność).

W art. 126 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2019 poz. 869) została zawarta definicja legalna dotacji, będących obecnie jedną z najważniejszych i najczęściej stosowanych form prawnych wydatkowania środków publicznych. Zgodnie z definicją, dotacjami są podlegające szczególnym zasadom rozliczania środki z budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz z państwowych funduszy celowych przeznaczone na podstawie niniejszej ustawy, odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych, na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań publicznych.

Art. 28z ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1155) stanowi, że Fundusz Niskoemisyjnego Transportu, zwany dalej „Funduszem”, jest państwowym funduszem celowym. Dysponentem Funduszu jest minister właściwy do spraw energii. Został on utworzony ustawą z dnia 6 czerwca 2018 roku o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1527) w celu finansowania projektów związanych z rozwojem elektromobilności oraz transportem opartym na paliwach alternatywnych.

W świetle powyższego, wsparcie przekazane osobie fizycznej na podstawie Rozporządzenia Ministra Energii w sprawie szczegółowych warunków udzielania wsparcia zakupu nowych pojazdów ze środków Funduszu Niskoemisyjnego Transportu osobom fizycznym niewykonującym działalności gospodarczej i warunków rozliczania tego wsparcia, w związku z zakupem samochodu elektrycznego może podlegać zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 129 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jest to związane z faktem, że środki przekazywane osobom fizycznym pochodzą z budżetu państwa, przez co literalnie objęte są zwolnieniem przewidzianym w ustawie.

Według naszych informacji o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej w powyższym stanie faktycznym wystąpił Związek Dealerów Samochodów. Jeżeli istnieje wola polityczna żeby nie obejmować wsparcia podatkiem, to interpretacja powinna być korzystna dla dealerów i klientów.

Ustawodawca interweniuje

Okazuje się, że już 12 grudnia 2019 do laski marszałkowskiej został złożony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W tym miejscu można śledzić jego przebieg prac ustawodawczych.

Projekt zakłada zmianę w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm), w której w w art. 21 w ust. 1 po pkt 129a ma być dodany pkt 129b :

„129b)  świadczenia,  w  szczególności  dotacje  oraz  kwoty  umorzonych  pożyczek, otrzymane ze środków Funduszu Niskoemisyjnego Transportu; ”.

Z kolei w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 865, z późn. zm.) w art. 17 w  ust. 1 miałby być dodany pkt 60 w brzmieniu:

„60) świadczenia, w szczególności dotacje oraz kwoty umorzonych pożyczek, otrzymane ze środków Funduszu Niskoemisyjnego Transportu.”.

Co ważne, projekt zakłada zmianę także w ustawie CIT, co oznacza przygotowanie pod wejście w życie rozporządzeń udzielających wsparcia także przedsiębiorcom. Fakt, że jest to projekt poselski znamionuje, że może on zostać uchwalony szybką ścieżką. Kiedy jednak dokładnie? To zawsze trudno jest określić.