Na mocy nowelizacji ustawy – Prawo o ruchu drogowym uchwalonej z dnia 9 maja 2018 r. (Dz.U., poz.957) z dniem 1 października 2018 r. zniknął obowiązek posiadania przy sobie dowodu rejestracyjnego oraz polisy OC. Obecnie dane identyfikujące m.in. pojazd i jego właściciela oraz informacje o zawarciu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu zawarte są w Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców. Uprawnione służby (m.in. Policja, Straż Graniczna czy Inspekcja Transportu Drogowego) podczas kontroli drogowej mogą w łatwy sposób sprawdzić dane gromadzone w CEPiK-u. Mimo tego nadal obowiązuje papierowa forma dowodu rejestracyjnego.

 

Zniesienie obowiązku wożenia ze sobą dowodu rejestracyjnego wiązało się także ze zmianą dotychczasowej procedury zatrzymywania i zwrotu tego dokumentu, który do tej pory zatrzymywany był wyłącznie fizycznie. Obecnie zatrzymanie okazanego dokumentu dotyczy jedynie kierującego pojazdem zarejestrowanym za granicą uczestniczącym w ruchu na terytorium RP, którego kierowca nadal musi posiadać przy sobie papierowe dokumenty.

 

Zatrzymanie dowodu rejestracyjnego przez policję

 

W jakich przypadkach następuje „zatrzymanie” polskiego dowodu rejestracyjnego? Zgodnie z art. 132 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym, policjant, funkcjonariusz Straży Granicznej albo funkcjonariusz Służby Celno-Skarbowej zatrzyma dowód rejestracyjny (pozwolenie czasowe) w razie:

1) stwierdzenia lub uzasadnionego przypuszczenia, że pojazd:

  • zagraża bezpieczeństwu w szczególności po wypadku drogowym, w którym zostały uszkodzone zasadnicze elementy nośne konstrukcji nadwozia, podwozia lub ramy,
  • zagraża porządkowi ruchu,
  • narusza wymagania ochrony środowiska;

2) stwierdzenia, że pojazd nie został poddany badaniu technicznemu w wyznaczonym terminie lub termin badania nie został wyznaczony prawidłowo;

3) stwierdzenia, że badanie techniczne zostało dokonane przez jednostkę do tego nieupoważnioną;

4) uzasadnionego przypuszczenia, że dane dotyczące dowodu rejestracyjnego (pozwolenia czasowego) zawarte w centralnej ewidencji pojazdów nie odpowiadają stanowi faktycznemu.

 

Zatrzymanie dowodu rejestracyjnego następuje poprzez wprowadzenie informacji o zatrzymaniu dowodu rejestracyjnego (pozwolenia czasowego) do Centralnej Ewidencji Pojazdów. W razie zatrzymania dokumentu policjant, funkcjonariusz Straży Granicznej albo funkcjonariusz Służby Celno-Skarbowej wydaje kierowcy pokwitowanie. Może on zezwolić na używanie pojazdu przez czas nieprzekraczający 7 dni, określając warunki tego używania w pokwitowaniu. Zezwolenie nie może być jednak wydane w przypadku stwierdzenia lub uzasadnionego przypuszczenia, że pojazd zagraża bezpieczeństwu w szczególności po wypadku drogowym, w którym zostały uszkodzone zasadnicze elementy nośne konstrukcji nadwozia, podwozia lub ramy lub narusza wymagania ochrony środowiska.

 

Zatrzymanie dowodu rejestracyjnego w sytuacjach opisanych w punkcie 1 powyżej jest bardzo problematyczne dla serwisów dokonujących później naprawy pojazdu po wypadku. W takiej sytuacji nie da się autem wyjechać na drogę publiczną, ani pojechać nim na badanie techniczne do SKP, które jest w takiej sytuacji wymagane.

 

Ponadto służby zawiadamiają właściwego dyrektora izby administracji skarbowej o fakcie zatrzymania dowodu rejestracyjnego w przypadku uzasadnionego przypuszczenia, że dane dotyczące dowodu rejestracyjnego (pozwolenia czasowego) zawarte w Centralnej Ewidencji Pojazdów nie odpowiadają stanowi faktycznemu, w sytuacji, gdy dotyczy to spełnienia przez pojazd wymagań technicznych określonych w przepisach ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

 

Zatrzymanie dowodu przez SKP

 

Do zatrzymania dowodu rejestracyjnego (pozwolenia czasowego) uprawniona jest także jednostka upoważniona do przeprowadzania badań technicznych w przypadku stwierdzenia lub uzasadnionego przypuszczenia, że pojazd zagraża bezpieczeństwu w szczególności po wypadku drogowym, w którym zostały uszkodzone zasadnicze elementy nośne konstrukcji nadwozia, podwozia lub ramy, zagraża porządkowi ruchu lub narusza wymagania ochrony środowiska, a także w przypadku stwierdzenia zniszczenia dowodu rejestracyjnego (pozwolenia czasowego) w stopniu powodującym jego nieczytelność lub uzasadnionego podejrzenia podrobienia lub przerobienia dowodu rejestracyjnego (pozwolenia czasowego). Zatrzymany dokument przesyłany jest niezwłocznie organowi, który go wydał. Zwrot zatrzymanego dokumentu następuje niezwłocznie po ustaniu przyczyny uzasadniającej jego zatrzymanie

 

Po ustaniu przyczyny uzasadniającej zatrzymanie dowodu rejestracyjnego (pozwolenia czasowego) i przekazaniu informacji o ustaniu tej przyczyny przez posiadacza zatrzymanego dokumentu organowi, który go zatrzymał lub organowi, który go wydał, organ ten „zwraca” elektronicznie zatrzymany dokument, przekazując do Centralnej Ewidencji Pojazdów informację o zwrocie zatrzymanego dowodu rejestracyjnego (pozwolenia czasowego).

 

Stacja kontroli pojazdów może nie tylko zatrzymać dowód rejestracyjny, ale także dokonać jego zwrotu po przeprowadzeniu badania technicznego odpowiadającego przyczynie zatrzymania, a w przypadku nieprawidłowo wyznaczonego terminu badania technicznego – po jego ponownym ustaleniu, przez przekazanie do Centralnej Ewidencji Pojazdów informacji o zwrocie.

 

Zatrzymanie profesjonalnego dowodu rejestracyjnego

 

Przepisy stosuje się odpowiednio do zatrzymania profesjonalnego dowodu rejestracyjnego. O tym czym jest rejestracja profesjonalne (tzw. tablice dealerskie) pisaliśmy w tym miejscu.

 

Policjant, funkcjonariusz Straży Granicznej albo funkcjonariusz Służby Celno-Skarbowej zatrzymuje:

1) profesjonalny dowód rejestracyjny – w przypadku korzystania z profesjonalnego dowodu rejestracyjnego przez osobę do tego nieuprawnioną;

2) blankiet profesjonalnego dowodu rejestracyjnego – w przypadku wykonywania jazdy testowej z niewypełnionym blankietem profesjonalnego dowodu rejestracyjnego. W takim przypadku odpowiednie służby niezwłocznie przesyłają zatrzymany blankiet staroście, który go wydał.

 

W przypadku zatrzymania profesjonalnego dowodu rejestracyjnego również wydaje się pokwitowanie. Możliwe jest zezwolenie na dalsze używanie pojazdu, ale tylko przez okres 24 godzin, określając warunki tego używania w pokwitowaniu. Zezwolenie nie może być wydane w przypadku korzystania z profesjonalnego dowodu przez osobę nieuprawnioną, wykonywania jazdy testowej z niewypełnionym blankietem profesjonalnego dowodu rejestracyjnego, a także w takich samych sytuacjach jak w przypadku zwykłego dowodu rejestracyjnego.