Sprawy przeciwko ubezpieczycielom z tytułu szkód komunikacyjnych mogą stanowić obecnie największą grupę spraw zawisłych przed sądami w Polsce. Szacuje się że rocznie takich spraw wpływa nawet 70 tysięcy. W tym kontekście warto zwrócić uwagę na nowe przepisy dotyczące opłat sądowych. Czy doprowadzą one do zmniejszenia ilości tych spraw?

Ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw wprowadza rewolucyjne zmiany w procedurze cywilnej. Zasadnicza część nowelizacji obejmująca ponad 300 nowych lub zmienionych przepisów będzie obowiązywać od 7 listopada 2019 r. Niektóre przepisy wchodzą w życie już 21 sierpnia 2019, w tym zmieniające ustawę z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Minusem wprowadzonych zmian jest wzrost opłat sądowych od pozwu. Opłata stosunkowa w sprawach o prawa majątkowe (5% wartości przedmiotu sporu) będzie obowiązywać tylko przy wartości przedmiotu sporu powyżej 20 tys. zł, a jej górną granicę podwyższono ze 100 tys. zł do 200 tys. zł. W sprawach poniżej 20 tys. zł obowiązywać będzie natomiast siedem progów stawek – od 30 zł do 1 tys. zł, w zależności od wartości przedmiotu sporu:

1) do 500 złotych – w kwocie 30 złotych;

2) ponad 500 złotych do 1 500 złotych – w kwocie 100 złotych;

3) ponad 1 500 złotych do 4 000 złotych – w kwocie 200 złotych;

4) ponad 4 000 złotych do 7 500 złotych – w kwocie 400 złotych;

5) ponad 7 500 złotych do 10 000 złotych – w kwocie 500 złotych;

6) ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – w kwocie 750 złotych;

7) ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – w kwocie 1 000 złotych.

Zmiany będą odczuwalne zarówno w przypadku pozwów opiewających na duże kwoty jak i te najmniejsze – zrezygnowano z odrębnego uregulowania opłat stałych w postępowaniu uproszczonym. Wprowadzono także nowe opłaty stałe, przykładowo od wniosku o wezwanie na rozprawę świadka, biegłego, strony, jeżeli wniosek został złożony po zatwierdzeniu planu rozprawy (art. 34a ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych) czy od wniosku o doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem (art. 25b u.k.s.c.) w wysokości 100 zł.

Wzrosły także opłaty od wniosku o zawezwanie do próby ugodowej. Poprzednio przy wartości przedmiotu sporu przewyższającej 10 tys. zł opłata wynosiła 300 zł, niezależnie czy w grę wchodziło 20 tys. czy milion zł. Nowelizacja wprowadziła stałą opłatę w wysokości 1/5 opłaty od pozwu (art. 19 ust. 3 pkt 3 u.k.s.c.).

W myśl zasady odpowiedzialności za wynik procesu, strona przegrywające sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W przypadku naszej wygranej, uzyskamy pełny zwrot opłaty sądowej od pozwu – w tym zakresie nic nie uległo zmianie. Nietrudno się domyślić że wyższe koszty procesu, to koniec końców mniejsza rentowność towarzystw ubezpieczeniowych. Czy odbije się to na kosztach składek?