Warto na wstępie zaznaczyć, że zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela jest określony w przepisach prawa, głównie w art. 822 Kodeksu cywilnego oraz art. 35 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Zgodnie z art. 822 § 1 k.c., umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zobowiązuje ubezpieczyciela do wypłaty odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim przez ubezpieczającego albo ubezpieczonego. Ubezpieczenie to obejmuje odpowiedzialność za szkody wynikające zarówno z ryzyka, jak i winy.

W naszych działaniach kierujemy się etyką biznesu, a jako nadrzędny cel stawiamy zapewnianie Klientom satysfakcji z wysokiego poziomu świadczonych usług, opartego na bieżącej analizie i interpretacji zmian zachodzących w prawie. W razie dodatkowych pytań zachęcamy do kontaktu z kancelarią.

Istnieje jednak kilka sytuacji, w których ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania z tytułu ubezpieczenia OC. O ile w przypadku ubezpieczenia AC okoliczności te mogą podlegać interpretacjom, o tyle kwestie dotyczące OC są uregulowane ustawowo. W niniejszym artykule omówimy sytuacje, w których nie przysługuje odszkodowanie z ubezpieczenia OC pojazdu. Wszystkie aspekty ubezpieczenia OC samochodu reguluje ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK.

 

Zgodnie z art. 38 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczyciel ma prawo odmówić wypłaty odszkodowania w przypadku szkody, która:

  • dotyczy uszkodzenia, zniszczenia lub utraty mienia, spowodowanego przez kierującego pojazdem mechanicznym, będącego posiadaczem lub współposiadaczem pojazdu, którym szkoda została wyrządzona;
  • wynika z przewożonych za opłatą ładunków, przesyłek lub bagażu, chyba że odpowiedzialność za szkodę ponosi posiadacz innego pojazdu mechanicznego niż pojazd przewożący te przedmioty;
  • polega na utracie wartościowych przedmiotów, takich jak gotówka, biżuteria czy papiery wartościowe;
  • jest wynikiem zanieczyszczenia lub skażenia środowiska.

 

Kiedy nie otrzymamy odszkodowania ze względu na inne okoliczności?

Wymienione ustawowo wyłączenia to jedynie podstawowe przypadki, w których ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania. Istnieją jednak sytuacje, w których również nie możemy liczyć na odszkodowanie, i są to takie sytuacje gdy:

  • szkoda spowodowana pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających. W przypadku prowadzenia pojazdu pod wpływem alkoholu, ubezpieczenie OC pojazdu nie obejmuje kosztów rekompensaty wypłaconej drugiemu uczestnikowi ruchu drogowego. W takim przypadku ubezpieczyciel może dochodzić zwrotu kosztów, czyli tzw. regresu, od kierowcy;
  • szkoda spowodowana przez kierowcę bez prawa jazdy. W przypadku udzielenia nieuprawnionej osobie pozwolenia na korzystanie z pojazdu, ubezpieczenie OC nie obejmuje wypłaty odszkodowania;
  • szkoda spowodowana przez kierowcę, któremu pożyczyłeś pojazd. W takim przypadku ubezpieczenie OC obejmuje tylko koszty strat poszkodowanego, nie rozszerza się jednak na koszty związane z kierowcą, który spowodował szkodę;
  • pojazd używany jest niezgodnie z jego przeznaczeniem, np. w wyścigach samochodowych;
  • szkoda między pojazdami należącymi do tego samego właściciela. Jeśli kilka pojazdów zarejestrowanych jest na jedną osobę, a dojdzie do kolizji między nimi, ubezpieczenie OC nie obejmuje kosztów naprawy szkód spowodowanych umyślnie lub w przypadku ucieczki z miejsca zdarzenia. Warto zaznaczyć, że ucieczka z miejsca zdarzenia dotyczy sytuacji, w której kierowca szybko opuszcza miejsce wypadku z zamiarem uniknięcia wykrycia. Natomiast opuszczenie miejsca po uprzednich oględzinach samochodu i pozostawienie swoich danych kontaktowych nie jest traktowane jako ucieczka (zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego).

 

Odszkodowanie z ubezpieczenia OC może również nie zostać wypłacone w przypadku „prozaicznych” sytuacji, takich jak brak aktualnego przeglądu technicznego pojazdu. Ubezpieczyciel może odmówić także wypłaty odszkodowania, jeśli uzna, że stan techniczny opon nie spełnia minimalnych norm określonych w ustawie, czyli bieżnik nie osiąga wymaganej wysokości.

 

Podsumowując, świadomość, kiedy i dlaczego ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania, umożliwia skuteczne zarządzanie ryzykiem i unikanie nieprzyjemnych niespodzianek. Warto zawsze pamiętać, że bezpieczna jazda, przestrzeganie przepisów oraz regularna kontrola stanu technicznego pojazdu są kluczowe dla utrzymania ważności ubezpieczenia. Zaniedbanie tych aspektów może skutkować nie tylko ryzykiem wypadku, ale także odmową wypłaty odszkodowania ze strony ubezpieczyciela.

Aleksandra Tąkiel

Radca prawny