Od początku roku zaczęły obowiązywać bardzo ważne zmiany w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 roku – Prawo o ruchu drogowym wprowadzone ustawą z dnia 7 lipca 2023 roku o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości. Nowe przepisy wprowadzą obowiązek przerejestrowania nabytego pojazdu oraz zawierają zmiany dotyczące zawiadomień o nabyciu lub zbyciu pojazdu.

Ustawa wprowadza do PRD art. 73aa, zgodnie z którym właściciel pojazdu jest obowiązany złożyć wniosek o jego rejestrację w terminie 30 dni od dnia:

• nabycia pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• dopuszczenia do obrotu przez organ Krajowej Administracji Skarbowej pojazdu sprowadzonego z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej;
• sprowadzenia pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

Dla przedsiębiorcy prowadzącego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność gospodarczą w zakresie obrotu pojazdami ustawa przewiduje dłuższy termin na spełnienie powyższych obowiązków – wynosi on 90 dni. Wyłączone z obowiązku są samochody nowe (niezarejestrowane i technicznie nowe).

Szerzej o nowych regulacjach pisaliśmy w tym miejscu.

Jednym z pierwszych problemów jaki się pojawił przy stosowaniu nowych przepisów jest to, co w przypadku gdy sprzedaż pojazdu nastąpi przed upływem terminu na złożenie wniosku o rejestrację. Kwestię tę ma regulować art. 73aa ust. 7, który wprost stanowi, że obowiązku nie stosuje się jeżeli sprzedaż nastąpi przed upływem terminu biegnącego z art. 73aa ust. 1 pkt 1, czyli dla nabycia pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Sytuacje o których mowa w pkt 2 (dopuszczenie do obrotu przez organ Krajowej Administracji Skarbowej pojazdu sprowadzonego z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej oraz pkt 3 (sprowadzenia pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej) nie zostały objęte tym przepisem.

Należy jednak przyjąć, że także w sytuacji gdy sprzedaż następuje przed upływem terminów otwartych na podstawie art. 73aa ust. 1 pkt 2 i 3 wcześniejsze zbycie pojazdu wyłącza konieczność złożenia wniosku o rejestrację. Wynika to z redakcji samego przepisu art. 73aa ust. 1, który stanowi że obowiązkiem złożenia wniosku objęty jest zawsze właściciel pojazdu. W momencie zbycia pojazdu podmiot będący dotychczas właścicielem przestaje nim być, a tym samym na koniec biegu terminu nie podlega on w ogóle hipotezie przepisu i nie ma on do niego zastosowania. Należy w tym miejscu wskazać, że zgodnie z ugruntowaną w prawie administracyjnym zasadą, strona ma możliwość spełnienia ciążącego na niej obowiązku w dowolnym dniu terminu, także tym ostatnim. I to jest jej niekwestionowane prawo, które znajduje potwierdzenie w licznym orzecznictwie sądów administracyjnych (ostatnio: postanowienie NSA z dnia 30.5.2022, sygn. akt II OZ 320/22). Tym samym właściciel pojazdu ma prawo czekać z wnioskiem o rejestrację na sam koniec terminu, a w sytuacji gdy dokona zbycia pojazdu wcześniej, przepis przestaje mieć do niego zastosowanie. Jednocześnie nie może ponosić żadnych konsekwencji tego, że nie złożył wniosku wcześniej.

Stanowisko powyższe uzasadnione jest również tym, że wniosek o rejestrację pojazdu może złożyć jedynie aktualny właściciel pojazdu. Zgodnie z przepisami ustawy nie można wnioskować o rejestrację pojazdu na rzecz podmiotu trzeciego. Tym bardziej więc zbywający (były) właściciel traci interes prawny, a tym samym przymiot strony i możliwość złożenia wniosku w postępowaniu o rejestrację pojazdu.

Kolejnym argumentem jest to, że analogicznie był stosowany dotychczasowy przepis art. 71 ust. 7 Prawa o ruchu drogowym, który zawierał taką samą normę jak obowiązujący od 1 stycznia 2024 roku art. 73aa ust. 1 pkt 3 PRD.

Na koniec należy także wskazać, że w przypadku zbycia auta przed upływem terminu (mówimy tu teraz o wszystkich trzech przypadkach gdy istnieje obowiązek), dla nowego właściciela termin biegnie na nowo i ma zastosowanie do niego termin z art. 73aa ust. 1 pkt 1 PRD (oczywiście z ewentualną modyfikacją długości dla przedsiębiorców), jako że nabywa on pojazd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Przepis art. 73aa ust. 1 pkt 1 PRD dotyczy aut zarejestrowanych i niezarejestrowanych.