Brak obowiązku wożenia ze sobą dowodu rejestracyjnego (pozwolenia czasowego) nie oznacza, że nie może być on zatrzymany. Policja i inne służby (a w pewnych przypadkach także uprawniony pracownik stacji kontroli pojazdów) mają prawo zatrzymać dokument w razie wystąpienia jednej z przyczyn wymienionych w art. 132 Prawa o ruchu drogowym, na przykład stwierdzenia, że pojazd nie został poddany badaniu technicznemu w wyznaczonym terminie lub termin badania nie został wyznaczony prawidłowo. Katalog z art. 132 jest katalogiem zamkniętym, a czynność zatrzymania jest obligatoryjna w przypadku wystąpienia którejś z wymienionych tam przesłanek.
O przyczynach i podstawach zatrzymania dowodu rejestracyjnego pisaliśmy w tym miejscu.
Tylko z przyczyny określonej w art. 132 ust. 1 pkt 1 lit a tj. stwierdzenia lub uzasadnionego przypuszczenia, że pojazd zagraża bezpieczeństwu w szczególności po wypadku drogowym, w którym zostały uszkodzone zasadnicze elementy nośne konstrukcji nadwozia, podwozia lub ramy oraz w art. 132 ust. 1 pkt 1 lit. b tj. stwierdzenia uzasadnionego przypuszczenia, że pojazd zagraża porządkowi ruchu, w 2019 roku zatrzymano 266 345 dowodów rejestracyjnych oraz pozwoleń czasowych, a w 2020 roku (do dnia 30 września) – 171 234 dowodów rejestracyjnych oraz pozwoleń czasowych.
Policja nie zatrzymuje dowodu rejestracyjnego fizycznie, tylko „wirtualnie”, co następuje poprzez wprowadzenie informacji o zatrzymaniu do Centralnej Ewidencji Pojazdów, chyba że zatrzymanie następuje wobec pojazdu zarejestrowanego za granicą. Jeżeli stan pojazdu nie zagraża bezpieczeństwu i nie brał udziału w wypadku drogowym, w którym zostały uszkodzone zasadnicze elementy nośne konstrukcji nadwozia, podwozia lub ramy ani jeżeli pojazd nie narusza wymagań ochrony środowiska, wydaje się kierowcy pokwitowanie, które pozwala na używanie pojazdu przez czas nieprzekraczający 7 dni, np. w celu dojechania do warsztatu albo do stacji kontroli pojazdów.
Stacje kontroli pojazdów zatrzymują dokument także fizycznie. Zatrzymany dokument przesyłany jest niezwłocznie organowi, który go wydał.
Wpis o zatrzymaniu dowodu jest widoczny dla wszystkich uprawnionych organów. Po upływie okresu ważności pokwitowania nie można korzystać z samochodu. Jak zatem odzyskać dowód rejestracyjny? Nie tylko jego zatrzymanie następuje wirtualnie. Podobnie odbywa się jego zwrot – poprzez adnotację w systemie, co nie nastąpi jednak automatycznie. Kto może zwrócić zatrzymany dokument? Na wniosek kierowcy zwrotu dokonuje organ, który go zatrzymał – np. policja (odebranie może nastąpić niekoniecznie w miejscu, gdzie dowód rejestracyjny był zatrzymany) lub wydał (co do zasady starosta), przekazując do Centralnej Ewidencji Pojazdów informację o zwrocie zatrzymanego dowodu rejestracyjnego (pozwolenia czasowego).
W pierwszej kolejności należy usunąć powody zatrzymania dowodu rejestracyjnego, co często wiąże się z wizytą w warsztacie samochodowym. Następnie należy udać się do stacji kontroli pojazdów w celu potwierdzenia ustania przyczyny zatrzymania dowodu rejestracyjnego, udokumentowanej zaświadczeniem. Składając wniosek o zwrot dowodu w odpowiednim wydziale komunikacji należy również przedstawić pokwitowanie zatrzymania dokumentu.
Od 4 października 2020 roku możliwy jest także zwrot dokumentu przez stację kontroli pojazdów – po przeprowadzeniu badania technicznego odpowiadającego przyczynie zatrzymania, a w przypadku nieprawidłowo wyznaczonego terminu badania technicznego – po jego ponownym ustaleniu, przez przekazanie do Centralnej Ewidencji Pojazdów informacji o zwrocie.
Udogodnienia umożliwiające odzyskanie dowodu rejestracyjnego również u diagnosty, stanowiące część tzw. pakietu deregulacyjnego nie będą miały zastosowania w przypadku takich przyczyn zatrzymania dokumentu, jak: stwierdzenie, że badanie techniczne zostało dokonane przez jednostkę do tego nieupoważnioną lub uzasadnione przypuszczenie, że dane dotyczące dowodu rejestracyjnego (pozwolenia czasowego) zawarte w Centralnej Ewidencji Pojazdów nie odpowiadają stanowi faktycznemu.
