KPRM, MZ, NFZ, RARS, GIS i CeZ ogłosiły wytyczne dotyczące organizacji i realizacji szczepień w zakładach pracy. Podstawowe wymogi bezpieczeństwa zostały sporządzone przez Ministerstwo Zdrowia i Główny Inspektorat Sanitarny. Start naboru już 4 maja.
Podstawowe zasady programu szczepień w zakładach pracy
Pracodawcy uczestniczący w programie:
- pojedynczy pracodawca,
- grupa pracodawców (np. z jednego budynku lub strefy przemysłowej, grupa kapitałowa, podwykonawcy głównego zgłaszającego podmiotu itp.),
- samorząd zawodowy lub stowarzyszenia branżowe,
- szkoły wyższe: pracownicy i studenci (którzy ukończyli 18. rok życia).
Szczepienia odbywają się we współpracy z wybranym podmiotem wykonującym działalność leczniczą (PWDL) zgłoszonym do oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia jako punkt szczepień.
Zgłoszenia pracowników
Aby wziąć udział w programie, zakład pracy powinien zgłosić się przez formularz udostępniony na stronie Rządowego Centrum Bezpieczeństwa. Formularz będzie dostępny od 4 maja. W formularzu należy wskazać liczbę chętnych do zaszczepienia pracowników bez podawania ich danych osobowych. Zakład pracy może wystawić w tym samym czasie maksymalnie 1 zgłoszenie, które powinno spełniać następujące kryteria:
- Podmiot wykonujący działalność leczniczą: w zgłoszeniu należy podać dane współpracującego PWDL (zakład pracy musi uzyskać jego zgodę).
- Liczba zgłoszonych osób: min. 300, bez górnego limitu (w przypadku dużych zgłoszeń, pow. 10 tys. osób, należy liczyć się z możliwym etapowaniem dostaw szczepionek).
- Pracodawca, we współpracy ze zgłoszonymi PWDL, powinien być w stanie zaszczepić wszystkie zgłoszone osoby w ciągu maksymalnie 5 dni (należy odpowiednio dobrać liczbę zgłaszanych osób i podmiotów medycznych).
Wysłanie zgłoszenia przez formularz oznacza gotowość do zaszczepienia wpisanych pracowników we współpracy z wybranym PWDL. Zgłoszenie przez formularz powinno zostać wysłane dopiero po uzgodnieniu logistyki wykonywania szczepień z wybranym PWDL (miejsce szczepień i sposób jego przygotowania). W przypadku dużej liczby zgłoszonych osób lub potrzeby uruchomienia szczepień w kilku lokalizacjach, w akcji szczepień zgłoszonych pracowników uczestniczyć mogą inne PWDL. Warunki współpracy powinny być uzgodnione indywidualnie przez uczestniczące podmioty. W formularzu należy zgłosić jeden, wiodący PWDL.
Zakład pracy może zgłosić następujące osoby:
- pracowników zakładów pracy,
- członków samorządów zawodowych i stowarzyszeń branżowych,
- osoby współpracujące (zatrudnione na umowę cywilnoprawną lub prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą),
- studentów, którzy ukończyli 18 r.ż. (zgłasza szkoła wyższa),
- członków rodzin ww osób.
Data rozpoczęcia szczepień w zakładach pracy zależy od dostępności szczepionek. W maju i w czerwcu będą sukcesywnie dodawane kolejne przedsiębiorstwa do programu szczepień. O kolejności zadecyduje moment prawidłowego wypełnienia formularza przez pracodawcę oraz dostępność szczepionek. Terminy rozpoczęcia szczepień w danym zakładzie będą wskazywane przez Rządową Agencję Rezerw Strategicznych, poprzez zwiększenie oferty w Systemie Dystrybucji Szczepionek (SDS) dla obsługującego PWDL.
Reguły postępowania w przypadku pracowników zgłoszonych przez pracodawcę przy pomocy formularza, którzy posiadają już termin na szczepienie:
- Jeżeli uprzednio umówiony termin wypada wcześniej niż data wyznaczona do przeprowadzenia szczepień w zakładzie pracy, pracownik jest szczepiony w punkcie szczepień zgodnie z zapisem (nie szczepi się w zakładzie pracy).
- Jeżeli uprzednio umówiony termin wypada później niż data wyznaczona do przeprowadzenia szczepień, zostanie on automatycznie anulowany w momencie wystawienia elektronicznej karty szczepień (pracownik szczepi się w zakładzie pracy).
Podstawowe informacje
Rodzaj szczepionki: dostępne w danym terminie w punkcie szczepień.
Miejsce wykonywania szczepień: zakłady pracy lub placówki medyczne.
Stawka rozliczeniowa z NFZ: 61,24 zł za każde jedno wykonane szczepienie.
Ewentualne dodatkowe koszty organizacyjne szczepień: pokrywa pracodawca – jeżeli okażą się koniecznie (np. wynajem pomieszczeń z przeznaczeniem na punkty szczepień lub inne koszty organizacyjne). Stawka rozliczeniowa otrzymywana przez PWDL za szczepienia powinna pokrywać całość podstawowych kosztów.
Rekomendowane dni wykonywania szczepień: sobota, niedziela i poniedziałek (i dwa dodatkowe dni w przypadku dużej liczby zgłoszonych osób).
Pracodawca może uznać nieobecność w pracy w związku ze szczepieniem przeciwko COVID-19 za usprawiedliwioną. Decyzja o zwolnieniu pracownika od pracy w związku z poddaniem się szczepieniu przeciwko COVID-19 zależy od woli pracodawcy. Pracodawca może zwolnić pracownika od pracy bez jak i z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, przy czym decyzja co do zachowania wynagrodzenia należy do pracodawcy.
Procedura zgłaszania i organizacji szczepień w zakładach pracy
- Zakład pracy nawiązuje współpracę z istniejącym punktem szczepień, który zgadza się zorganizować szczepienia dla pracowników.
- Pracodawca wysyła zgłoszenie przez formularz RCB podając liczbę osób chętnych do szczepienia i dane współpracującego PWDL.
- Kiedy przyjdzie kolej na dany zakład pracy, RARS wystawi ofertę dla PWDL (kolejność wg daty wysłania formularza i dostępności szczepionek). Co do zasady wielkość oferty jest równa liczbie pracowników zgłoszonych w formularzu RCB; w przypadku dużych zgłoszeń możliwe jest jednak etapowanie.
- PWDL może poprosić o redukcję oferty (np. jeśli część pracowników zaszczepi się w międzyczasie w punktach populacyjnych).
- Po akceptacji oferty przez PWDL, RARS dostarcza zamówioną liczbę dawek (PWDL wskazuje adresy odbioru dawek).
- PWDL wykonuje szczepienia, wypełniając po każdym szczepieniu e-kartę szczepień.
Zadania organizacyjne po stronie uczestników procesu
Pracodawca odpowiada za:
- nawiązanie współpracy z PWDL, który przeprowadzi szczepienia,
- zebranie listy zatrudnionych pracowników chętnych do szczepienia oraz oświadczeń o zgodzie na przetwarzanie danych osobowych,
- prawidłowe wypełnienie formularza zgłoszeniowego (równoznaczne z gotowością do zaszczepienia zgłoszonych pracowników),
- zapewnienie odpowiednich warunków bezpieczeństwa w przypadku wykonywania szczepień w zakładzie pracy (we współpracy z PWDL),
- pokrycie ew. dodatkowych kosztów jakie mogą powstać przy organizacji szczepień (wynajem pomieszczeń z przeznaczeniem na punkty szczepień lub inne koszty organizacyjne). Stawka rozliczeniowa otrzymywana przez PWDL za szczepienia powinna pokrywać całość podstawowych kosztów.
PWDL odpowiada za:
- organizację niezbędnych zasobów do przeprowadzenia szczepień tj.: wskazanie miejsca przeprowadzenia szczepień zgodnego z wymogami sanitarno-epidemiologicznymi, zapewnienie odpowiedniego wyposażenia oraz organizację zespołów szczepiących,
- zapewnienie bezpieczeństwa i sprawności wykonywanych szczepień,
- zamówienie odpowiedniej liczby dawek szczepionki w SDS,
- odpowiednie przechowywanie szczepionek,
- przeprowadzenie kwalifikacji do szczepienia oraz wykonanie szczepień,
- sporządzenie dokumentacji medycznej w tym wystawienie kart szczepień,
- przeprowadzenie szczepień uzupełniających dla pracowników, którzy nie mogli przystąpić do szczepienia w pierwszym terminie,
- rozliczenie wykonanych szczepień z NFZ.
Wytyczne dla pracowników przed przystąpieniem do szczepienia
- Przed udaniem się na szczepienie pracownicy powinni wydrukować i wypełnić kwestionariusz wywiadu przed szczepieniem.
- Szczepieni pracownicy muszą mieć osłonięte maseczką usta i nos.
Wytyczne organizacyjne dla punktów szczepień
Szczepienia organizowane przez pracodawcę mogą być przeprowadzane na terenie zakładu pracy lub poza nim (np. w placówce medycznej). Poniższe wytyczne dotyczą szczepień realizowanych bezpośrednio na terenie zakładu pracy, poza placówką medyczną.
W punktach szczepień organizowanych na terenie zakładów pracy muszą być zachowane podstawowe zasady bezpieczeństwa obowiązujące w związku z epidemią Covid-19 (osłona ust i nosa, odpowiednie odstępy między pacjentami, członkami personelu medycznego i pracownikami administracyjnymi).
Stanowiska szczepień
Kwalifikacja i szczepienie wykonywane są w tym samym miejscu – na tzw. stanowisku szczepień. Na stanowisku szczepień muszą być zapewnione wymagane warunki bezpieczeństwa (szczegółowe wymogi sanitarne dot. punktów szczepień znajdują się w części Minimalne wymogi Głównego Inspektora Sanitarnego i Ministerstwa Zdrowia). Punkty szczepień zorganizowane na terenie zakładu pracy powinny przygotować odpowiednie rozwiązania, aby chronić osoby szczepione przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, które znacząco utrudniają wykonywanie szczepień lub zwiększają ryzyko z nim związane.
Kadra obsługująca punkt szczepień na terenie zakładu pracy
Punkt szczepień na terenie zakładu pracy powinien zapewnić odpowiednie osoby do obsługi i szczepienia pacjentów:
- osoby z uprawnieniami do kwalifikowania i wykonywania szczepień,
- osoby przygotowujące dokumentację pacjentów (m.in. wypełnianie e-kart szczepień) i wykonujące czynności administracyjne,
- osoby nadzorujące stan pacjentów w miejscu szczepienia na terenie zakładu pracy.
Kto może przeprowadzać badania kwalifikacyjne i szczepienia ochronne przeciwko COVID-19
Uprawnione do kwalifikowania są: osoby wykonujące zawód: lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, felczera, ratownika medycznego, higienistki szkolnej, fizjoterapeuty, farmaceuty, diagnosty laboratoryjnego oraz osoby, które kształcą się: na piątym lub szóstym roku studiów na kierunku lekarskim albo na trzecim roku studiów I stopnia na kierunku pielęgniarstwo.
Uprawnieni do przeprowadzania szczepień są: lekarze, lekarze dentyści, pielęgniarki, położne, felczerzy, ratownicy medyczni, fizjoterapeuci, farmaceuci, higienistki szkolne i diagności laboratoryjni. Osoby wykonujące niektóre z w/w zawodów powinny uzyskać dokument potwierdzający posiadanie umiejętności kwalifikowania i/lub wykonywania szczepień. Szczegółowe wymogi opisane są w Rozporządzeniu (szczegóły poniżej); informacje o kursach uprawniających do kwalifikowania i wykonywania szczepień przeciwko Covid-19 znajdują się m.in. na stronie internetowej Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego.
Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 kwietnia 2021 r. w sprawie kwalifikacji osób przeprowadzających badania kwalifikacyjne i szczepienia ochronne przeciwko COVID-19.
Zespoły szczepiące
Szczepienia w punktach szczepień na terenie zakładu pracy będą przeprowadzane przez zespoły szczepiące, w skład jednego zespołu wchodzą 1-4 osoby:
- 1-2 osoby kwalifikujące i wykonujące szczepienia (kwalifikacja i szczepienie mogą być wykonywane przez tę samą osobę),
- 0-2 osoby w administracji. W każdym punkcie szczepień musi być dostępna osoba z doświadczeniem w udzielaniu pierwszej pomocy: lekarz lub ratownik medyczny – co najmniej jeden lekarz lub ratownik medyczny na 4 zespoły szczepiące.