Nowe rozporządzenia nr 2022/720 w sprawie stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do kategorii porozumień wertykalnych i praktyk uzgodnionych (Vertical Block Exemption Regulation „VBER”) obowiązuje od 1 czerwca 2022 roku, rozporządzenie to ma wpływ na dystrybucje internetową do której przenosi się powoli również rynek motoryzacyjny.
Tekst jest kontynuacją wcześniej opublikowanej części pierwszej.
Autorem tekstu jest Ewa Weinar, radca prawny, kancelaria prawna Wołoszański i Wspólnicy.
Nowe regulacje prawne mają na celu m.in. udoskonalić zasady dotyczące wyłączeń określonych kategorii porozumień spod zakazu zawierania porozumień ograniczających konkurencję. Regulacje odnoszą się także do kwestii e-commerce i platform internetowych jako nowego kanału sprzedaży. Do zmian bez wątpienia przyczyniła się pandemia COVID-19, internet nabrał szczególnego znaczenia w codziennym funkcjonowaniu zarówno wśród konsumentów jak i przedsiębiorców. Jest to duża zmiana, gdyż poprzednie rozporządzenie traktujące o wyłączeniach porozumień wertykalnych nie odnosiło się w ogóle do sprzedaży internetowej, relacje w internecie regulowane były przez tzw. soft law czyli w tym przypadku wytyczne Komisji Europejskiej.
Rozporządzenie VBER zmienia w sposób znaczący ograniczenia odnośnie sprzedaży internetowej. Z chwilą wejścia nowego VBER porozumienia wertykalne, które ograniczają korzystanie z rynków internetowych, mogą korzystać z wyłączenia przewidzianego w art. 2 ust. 1 oczywiście pod warunkiem że porozumienie nie ma na celu, bezpośrednio lub pośrednio uniemożliwienia skutecznego wykorzystania Internetu przez kupującego do sprzedaży towarów lub usług objętych umową na poszczególnych terytoriach lub do grup klientów. Kolejnym warunkiem skorzystania z wyłączenia są udziały w rynku zarówno dostawcy, jak i nabywcy, które nie przekraczają progu 30%.
Ogromną zmianą, którą niesie VBER jest możliwość stosowania dual pricing. Podwójne ustalanie cen – ustalanie od tego samego dystrybutora różnych cen w zależności od tego czy dalszy obrót będzie się odbywał w Internecie czy poza nim. Zróżnicowanie cen hurtowych powinno jednak być racjonalne i uzasadnione różnicami w kosztach danego kanału sprzedaży (czy kosztach inwestycji na dany kanał).
Drugą rewolucyjną zmianą jest stosowanie equivalence principle. Stosowanie zasady równoważności – ustalanie do sprzedaży internetowej odmiennych kryteriów niż do sprzedaży tradycyjnej, gdyż są to dwa odrębne kanały sprzedaży.
Warto podkreślić, że nakładane kryteria nie mogą uniemożliwiać wykorzystania internetu przez kupującego lub jego klientów do sprzedaży towarów czy usług.
Obydwie te zmiany są znaczące, a nawet rewolucyjne, gdyż stosowanie różnych kryteriów i odmiennych cen w takich przypadkach dotychczas było traktowane jako jedno z najcięższych naruszeń prawa konkurencji.
Warto zaznaczyć, że do 31 maja 2023 roku VBER przewiduje okres przejściowy, przedsiębiorca może skorzystać z wyłączeń dotyczących porozumień wertykalnych na zasadach obowiązujących w poprzednim rozporządzeniu 330/2010.
