Ustawa z dnia 1 marca 2018 roku o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, a także ustawa z dnia 30 marca 2021 roku o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw wprowadziły zmiany związane ze współpracą instytucji obowiązanych z osobami zajmującymi eksponowane stanowisko polityczne, czyli tzw. PEP (ang. Politically Exposed Persons).

Firmy z branży motoryzacyjnej takie jak komisy, dealerzy czy warsztaty, w zakresie w jakim stosuje ustawę AML są zobowiązani ustalić czy klient lub jego beneficjent rzeczywisty nie stanowią PEP. W tym celu wspomniane przedsiębiorstwa wdrażają „odpowiednie procedury” oparte na analizie ryzyka, w tym mogą przyjmować od klienta oświadczenie w formie pisemnej lub formie dokumentowej, że jest on albo nie jest osobą zajmującą takie stanowisko, składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

31 października 2021 roku weszło w życie Rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie wykazu krajowych stanowisk i funkcji publicznych będących eksponowanymi stanowiskami politycznymi z dnia 27 lipca 2021 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1381) określające listę PEP. Lista takich stanowisk jest bardzo obszerna i zawiera aż 215 pozycji. Treść rozporządzenia dostępna poniżej.

Do eksponowanych stanowisk politycznych, zgodnie z ww. rozporządzeniem zalicza się m. in takie osoby jak:

• prezesa zarządu spółki z udziałem Skarbu Państwa, w której ponad połowa akcji albo udziałów należy do Skarbu Państwa lub innych państwowych osób prawnych;
• członka zarządu spółki z udziałem Skarbu Państwa, w której ponad połowa akcji albo udziałów należy do Skarbu Państwa lub innych państwowych osób prawnych;
• członka rady nadzorczej spółki z udziałem Skarbu Państwa, w której ponad połowa akcji albo udziałów należy do Skarbu Państwa lub innych państwowych osób prawnych;
• dyrektora generalnego urzędu wojewódzkiego;

Jak widać z powyższego są to osoby piastujące stanowiska, które na pierwszy rzut oka nie znamionują ani specjalnego „eksponowania politycznego”, ani zagrożenia praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu. Jednak osoby te mogą znaleźć się pośród klientów warsztatów, komisów czy dealerów, dlatego ważne jest prowadzenie działań sprawdzających. Co więcej taki obowiązek ustalenia stosuje się do członków rodziny osoby zajmującej eksponowane stanowisko polityczne oraz osób znanych jako bliscy współpracownicy osoby zajmującej eksponowane stanowisko polityczne

Członek rodziny PEP to:

1. małżonek lub osoba pozostająca we wspólnym pożyciu z osobą zajmującą eksponowane stanowisko polityczne,
2. dziecko osoby zajmującej eksponowane stanowisko polityczne i jego małżonka lub osoby pozostającej we wspólnym pożyciu,
3. rodzice osoby zajmującej eksponowane stanowisko polityczne;

Z kolei przez osoby znane jako bliscy współpracownicy PEP  rozumie się:

1. osoby fizyczne będące beneficjentami rzeczywistymi osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej lub trustów wspólnie z osobą zajmującą eksponowane stanowisko polityczne lub utrzymujące z taką osobą inne bliskie stosunki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. osoby fizyczne będące jedynym beneficjentem rzeczywistym osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej lub trustu, o których wiadomo, że zostały utworzone w celu uzyskania faktycznej korzyści przez osobę zajmującą eksponowane stanowisko polityczne.