Europejski System Handlu Uprawnieniami do Emisji to instrument wprowadzony w celu zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych. System ten obejmuje obiekty energetyczne i przemysłowe na terenie Unii Europejskiej oraz Norwegii, Szwajcarii, Islandii i Liechtensteinu. W niedalekiej przyszłości szykuje się jednak przejście na nowe mechanizmy i niestety jeszcze większe „przykręcenie śruby” dla motoryzacji.
Każdy podmiot, który emituje CO2 powinien mieć uprawnienie do jego emisji – EUA. ETS I obejmował tylko niektóre branże jak lotnictwo czy elektrownie, natomiast ETS II ma mieć rozszerzony zakres o paliwa kopalne, które z kolei mają wpływ na branżę motoryzacyjną. Jednym ze skutków może być przyśpieszenie procesu przejścia na pojazdy bezemisyjne. Wprowadzenie ETS II będzie zatem podstawą w dążeniu do wyeliminowania paliw kopalnych w branży transportowej do 2040 roku. Jednakże ETS II to tylko jeden z elementów wspomagających ww. cel, niezbędna będzie bowiem rozbudowa infrastruktury ładowania i tankowania. Zauważyć należy, że europejska organizacja reprezentująca producentów samochodów, czyli ACEA popiera włączenie transportu drogowego do nowego unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji, przy czym zauważa, że dochody z ETS II powinny być przekierowane w sektor drogowy, co pomoże zminimalizować negatywne skutki przejścia na poziom zerowej emisji CO2. Obecnie wprowadzenie ETS II zostało przełożone na 2027 rok (lub w 2028 roku, jeżeli ceny energii będą wyjątkowo wysokie), chociaż pierwotnie miał obowiązywać już od 2024 roku.
CBAM- Mechanizm dostosowania cen na granicy z uwzględnieniem emisji dwutlenku węgla Fit for 55 to regulacja, która będzie oddziaływać również na państwa trzecie. Jednym z jej elementów jest wprowadzenie mechanizmu dostosowania cen na granicach z uwzględnieniem emisji dwutlenku węgla, czyli tzw. CBAM (z ang. Carbon Border Adjustment Mechanism), który wchodzi w życie 1 października 2023 roku. Założeniem CBAM jest umożliwienie importu produktów objętych CBAM oraz certyfikatów CBAM tylko przez autoryzowanych deklarujących CBAM. Cena tych produktów będzie powiązana z certyfikatem ETS. Oprócz tego ww. zgłaszający będą mieć obowiązek składania rocznych deklaracji CBAM, a także przekazania do umorzenia nabytych wcześniej certyfikatów CBAM. Mechanizm ten nie będzie dotyczył Norwegii, Islandii, Szwajcarii, Liechtensteinu.
Co to oznacza dla branży motoryzacyjnej? Efektem wprowadzenia tej regulacji będzie zwiększenie kosztów produkcji samochodów, gdyż wzrosną ceny importowanych materiałów, a w konsekwencji wzrosną ceny samochodów. Zauważyć należy, że produkcja samochodów w Europie to duży sektor gospodarki, gdyż obejmuje prawie 200 zakładów produkcyjnych i 12,7 miliona pracowników. Koszty nie wzrosną jednorazowo, a będą wzrastały systematycznie, albowiem CBAM zakłada poszerzanie zakresu o kolejne materiały produkcyjne. Innym skutkiem wydaje się być przyspieszenie dekarbonizacji w globalnych łańcuchach dostaw sektora i ułatwienie producentom samochodów osiągnięcie ich celów w zakresie zrównoważonego rozwoju. Długofalowe skutki dla konkurencyjności europejskich producentów staną się bardziej odczuwalne, gdy CBAM realnie wpłynie na globalne łańcuchy dostaw.
