W dniu 18 marca 2022 roku Prezydent podpisał ustawę o obronie ojczyzny. Co zmieni się dla pracowników i pracodawców w przypadku powołania do pełnienia służby wojskowej oraz kiedy będzie możliwe rozwiązanie stosunku pracy, a kiedy urlop bezpłatny?

W przypadku powołania pracownika do pełnienia zasadniczej służby wojskowej albo terytorialnej służby wojskowej, a także żołnierzy pełniących służbę w przypadku mobilizacji i w czasie wojny stosunek pracy będzie mógł być rozwiązany tylko za zgodą pracownika. Takie rozwiązanie będzie dotyczyło pracowników zatrudnionych na czas nieokreślony oraz określony dłuższy niż 12 miesięcy ( w tym na okres próbny). Pracodawca osoby powołanej do pełnienia służby wojskowej albo terytorialnej służby wojskowej zachowa możliwość rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika oraz w przypadku ogłoszenia upadłości/ likwidacji zakładu pracy.

Tylko na żądanie pracownika będzie mógł być rozwiązany stosunek pracy w przypadku upływu okresu wypowiedzenia po dniu powołania pracownika do służby zasadniczej albo terytorialnej. Bez wyrażenia woli pracownika będzie on bezskuteczny.

Ustawa zabezpiecza również trwałość stosunku pracy małżonka żołnierza, który odbywa obowiązkową zasadniczą służbę wojskową. Rozwiązanie będzie mogło nastąpić tylko w przypadku winy pracownika oraz ogłoszenia upadłości/ likwidacji pracodawcy.

Pracownik, który będzie odbywał szkolenie podstawowe albo specjalistyczne będzie uprawniony do skorzystania z urlopu bezpłatnego. Podobne uprawnienie będzie przysługiwało pracownikowi pełniącemu terytorialną służbę wojskową rotacyjnie, chyba że jest to służba jednorazowa czy też przypadająca w dniu wolnym od pracy.

Osobie zatrudnionej w oparciu o umowę o pracę i powołanej do terytorialnej służby wojskowej przysługuje odprawa w wysokości dwutygodniowego wynagrodzenia (obliczona w sposób tożsamy jak przy wyliczaniu ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy). Do wypłaty tego świadczenia obowiązany będzie pracodawca.

W ustawie została również uregulowana kwestia nieobecności pracownika z powodu pełnienia służby a zliczania okresu zatrudnienia. Czas nieobecności będzie zaliczony do okresu zatrudnienia, jeżeli pracownik w ciągu 30 dni od zwolnienia z czynnej służby wojskowej podejmie pracę u swojego pracodawcy (u którego był zatrudniony w dniu powołania). Powyższe nie dotyczy zawodowej służby wojskowej i zasadniczej służby wojskowej.

Ustawa (z wyłączeniem kilku artykułów) wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia jej ogłoszenia.